mono / stereo

[jdDD]

Hallo

Dit onderwerp is waarschijnlijk al vaak ter sprake gekomen, dus hopelijk stoort het niemand!

- los van plaats- en kabelbesparing is een synth mono uitsturen toch niet de moeite? Ik krijg enkel een minder geluid dan, ook al kies ik voor de L/mono-optie, maar ik denk ook dat er delen van de klank op zich wegvallen door voor mono te kiezen.. Met enkel een minder sterk signaal kan ik leven, maar een onvolledig..

- geeft enkel bij een monofone synth mono uitsturen een volledig signaal door, maar bij een polyfone synth stuur je hiervoor een stereo-signaal uit?

- betekent L/mono (soms ook R/mono, bv. Waldorf Pulse 2) dan dat met 1 jack een volledig signaal hierlangs gestuurd wordt?

- Wat ook onduidelijk is voor mij is dat er bv. op de Waldorf Streichfett L/mono en R/stereo staat. Betekent dit dat ik met 1 jack het volledige signaal kan door sturen via R/stereo, of geldt 'stereo' pas als je eerst L/mono ook gebruikt?

Groet!

 

[MacGyverGear]

Het hangt bij een Waldorf Pulse 2 van de patch af. Ik zie dat je panning kan kiezen.. Als dit via een LFO aangestuurd wordt zoals in de Blofeld mis je dit effect en is het ipv panning via 1 kanaal 'n tremelo effect. Er zit maar 1 filter in dat zowel links als rechts hetzelfde geluid uitstuurt. Deze synth zou prima ook via 1 kanaal mono versterkt kunnen worden.

De Waldorf Streightfett heeft effecten en deze laten het geluid via 2 kanalen stereo ruimtelijk klinken. Doe eens een test en sluit eerst enkel rechts (of links, maakt niet uit, ook al staat er mono) aan. en daarna links en rechts en pan deze tegenovergesteld. En dan het liefst een geluid met effect. Dan hoor je het verschil zelf waarschijnlijk wel.

 

[4-Tek]

Het onderwerp is al een paar keer langsgekomen maar volgens mij is dat met de meeste onderwerpen in het bestaan van het synthforum inmiddels wel zo :-D

Een stereo signaal bestaat uit twee mono signalen (eentje voor links en eentje voor rechts) en op de meeste synths hebben die ieder een aparte aansluiting. Als je meerdere synths gebruikt met een mengtafel of ze op aparte kanalen in een geluidskaart op je computer opneemt zal een stereo signaal dus ook twee kanalen innemen en een mono kanaal maar een. Soms is het dus handig om een synth mono te gebruiken om kanalen te besparen. Om die reden geven veel synths aan bij een van de kanalen dat je die als het mono kanaal kan gebruiken. Welke dat is verschilt per synth maar meestal maakt het niet zoveel uit.
Om een synth stereo te gebruiken zal je wel altijd zowel de L als de R aansluiting moeten gebruiken. Dat bij een van de twee stereo staat betekent dus niet dat je aan alleen die genoeg hebt voor een stereo opname. De enige synth die ik ken die stereo signalen op 1 aansluiting uitstuurt is de Dave Smith Tempest, maar daar moet je ook andere kabels voor gebruiken met stereo jacks.

Vaak wordt ook ook bij het maken van muziek pas bij het afmixen de boel stereo gemaakt door verschillende instrumenten met een mengtafel iets meer naar links of naar rechts te mixen of door mono-instrumenten door stereo effecten (zoals een galm) te halen. Bij niet-electronische muziek is dat vaak ook zo, een gitaar of basgitaar geven een mono signaal en zang is ook mono.

Het verschilt ook per synthesizer hoe uberhaupt een stereo signaal wordt opgewekt. Veel synths zijn intern mono maar maken een 'stereo' signaal door helemaal aan het eind signalen te pannen of door signalen door een stereo effect te halen zoals @MacGyverGear ook al zei. Soms wil je die effecten bijvoorbeeld helemaal niet gebruiken omdat je al een mooiere galm als plugin op je computer hebt. Dus vaak is het dan ook handig om een synth mono te gebruiken. Dat scheelt weer kanalen en kabels.

En sommige synths geven ook gewoon helemaal een mono signaal. De Moog Subsequent 37 bijvoorbeeld heeft alleen een mono uitgang.

 

[jdDD]

Ok, bedankt!
Maar je kan dus perfect een polyfone klank door een mono-uitgang krijgen?

 

[Kenneth]

Ok, bedankt!
Maar je kan dus perfect een polyfone klank door een mono-uitgang krijgen?

Tuurlijk
Hou wel rekening met (als de polysynth dat heeft) voice spread.
En met wat 4 tek zegt

 

[SmartBits]

Inderdaad wat @4-Tek zegt, de meeste polyfone (meerstemmige) synths hebben standaard effecten er bij zitten. Bij monofone synths, zekere de oudere, is dat iets minder gangbaar. Maar als ik bijvoorbeeld een bas uit mijn (polyfone) Juno-60 opneem dan neem ik die altijd mono op, daar gebruik ik de chorus die het geluid wat breder moet maken juist niet. Dus heb ik ook geen behoefte aan stereo. De sound is dan ook makkelijker in het stereobeeld te plaatsen bij de mix (midden).
Mijn Sequential Circuits Prophet 2000 is 8-stemmig polyfoon, maar stereo is die niet. Hij heeft wel een L en een R uitgang, maar toewijzing van de stemmen werkt toch anders. Of een synth polyfoon of monofoon is dus niet direct iets met stereo of mono outputs te maken. Een monofone synth kan stereo outputs hebben en een polyfone synth mono (komt wel niet heel vaak voor want ze hebben bijna allemaal wel effecten aan boord)

 

[Nap]

Dat L/Mono betekent meestal dat als er alleen een jack in die poort wordt gestoken de linker en rechter kanalen worden samengevoegd in 1 mono signaal dat door die ene jack worden geleid. Hiermee voorkom je dat er geluid verloren gaat op het rechterkanaal. Als je in de andere (R) jack ook een kabel plugt, wordt het weer normaal stereo. Dit werkt met een switch die detecteert of/welke kabels aangesloten zijn.

Voor de meeste synths is stereo de beste manier om aan te sluiten aangezien synths vaak voorzien zijn van panning opties (pan spread bijvoorbeeld) en/of ruimtelijke effecten als galm of echo. Die verlies je bij mono aansluiten. En mocht je van stereo naar mono willen, kan dat altijd nog in de DAW.

Mono opnemen is vaak geschikter voor bijvoorbeeld basgeluiden, omdat je hier meestal geen stereo wilt om te voorkomen dat je faseverschillen of 'modder' in het laag krijgt. Maar pads, vooral met effecten, komen meestal in stereo weer beter tot hun recht. Daarom zou ik eerder stereo aansluiten en mono maken achteraf, want de andere kant op gaat niet.

En er zijn inderdaad zowel mono als poly synths met alleen mono output, al komt het bij poly's niet vaak voor. De Prophet 5/10 rev 4 is een mono polysynth omdat er geen panning op de voices zitten en geen effecten bijvoorbeeld. Monosynths met een mono aansluiting zie je veel vaker, zoals alle Behringer clones of de Moog Sub 37 bijvoorbeeld.

Moraal van het verhaal: stereo als het kan, mono als het moet Mono aansluiten is wel een goede manier om inputs te besparen, maar uiteindelijk is meer inputs toch wenselijker dan de helft van je signaal weggooien in mijn optiek. Maar dat zal ook erg van de soort muziek afhangen die je maakt.

 

[clintrubber]

- Wat ook onduidelijk is voor mij is dat er bv. op de Waldorf Streichfett L/mono en R/stereo staat. Betekent dit dat ik met 1 jack het volledige signaal kan door sturen via R/stereo, of geldt 'stereo' pas als je eerst L/mono ook gebruikt?

Er staat me iets van bij dat Waldorf wat langer heeft zitten puzzelen met de mogelijkheden en een nifty mogelijkheid heeft gemaakt om met een enkele TRS-kabel vanuit 1 socket te vertrekken waarmee dan L & R afzonderlijk vervoerd kunnen worden.

(Zoals wel vaker bij Teutoonse techniek, als menn eenn gelegennheid ziet tot toevoegenn van eenn zinnvol/uitdehoekgezocht feature dann offerenn ze daar gerne intuitiviteit aann op)

[1] Niet standaard, [2] wel handig voor wie het net nodig heeft en [3] gegarandeerd potentieel verwarrend

Even je manual er op nakijken hoe het precies zit, daar zal het beschreven zijn.

 

[jdDD]

Bedankt voor de hulp!

Kan het zijn dat het niet zo eenvoudig is om geluiden die stereo-elementen bevatten, bv. uit de DSI Mopho, naar de mixer op te splitsen in 2 mono-kanalen? Zelfs als ik het naar een stereo-kanaal stuur krijg ik nog niet dezelfde klank met stereo-effect, zoals te horen als ik de koptelefoon rechtstreeks op de Mopho plug..

Verder vroeg ik me af of in een synth de meeste effecten van toepassing op stereo, of vooral panning en galm/reverb?

 

[Montfrooij]

Er zijn meer 'betekenissen' (of gebruik van) het woord mono.
Mono betekent natuurlijk 1.
In de zin van een monofone synth, kun je 1 noot tegelijk spelen.
Het tegenovergestelde is polyfoon. Dan kun je meer noten tegelijk spelen.
(er zijn nog meer smaken, maar die laat ik voor het gemak even weg)

Dit staat helemaal los van het type audiosignaal wat je krijgt uit je synth.
Mono of stereo.
Mono = 1 kanaal per track, stereo = 2 kanalen die bij elkaar horen en links + rechts gezet worden voor een stereobeeld.

Een stereo instrument heeft vaak L/Mono voor de momenten dat je maar 1 kanaal ter beschikking hebt op het apparaat waar je je instrument op aansluit (geluidskaart, versterker, interface, mengtafel etc.)
Het instrument herkent dat je maar 1 stekker hebt aangesloten op L/Mono en telt dan L+R bij elkaar op, zodat je al het geluid krijgt van L+R samen, maar dan op 1 kanaal.
(mono summing heet dat)

Als een instrument een stereo geluid heeft, wil je dit vaak ook stereo aansluiten (dus L + R allebei aansluiten). Veel instrumenten hebben namelijk een stereo effect op het signaal zitten.
Vaak wordt dit geïntroduceerd in de FX sectie (meest gebruikt hiervoor zijn chorus, reverb en delay).
Als je dat weghaalt, klinkt het geluid ineens veel 'vlakker'.

Ik geloofde nooit dat dit zo'n verschil maakte (ik ben bassist, dus dan maakt het minder uit), totdat ik een keer de monitormix van onze toetsenist kreeg op mono en toen op stereo.
Man, alsof je naar een AM vs een FM radiozender luistert.
Het zal per instrument verschillen hoe groot het 'stereo' effect is, dus dat moet je zelf ontdekken.

 

[4-Tek]

Er staat me iets van bij dat Waldorf wat langer heeft zitten puzzelen met de mogelijkheden en een nifty mogelijkheid heeft gemaakt om met een enkele TRS-kabel vanuit 1 socket te vertrekken waarmee dan L & R afzonderlijk vervoerd kunnen worden.

Ik weet vrij zeker dat de Pulse 2 gewoon 2 mono outputs heeft. De enige synth die ik zo uit mijn hoofd ken die TRS jacks voor stereo signalen gebruikt is de DSI Tempest op zijn assignable outputs.

maar uiteindelijk is meer inputs toch wenselijker dan de helft van je signaal weggooien in mijn optiek. Maar dat zal ook erg van de soort muziek afhangen die je maakt.

Het hangt er ook erg vanaf hoe je mixt. Ik gebruik juist graag mono signalen voor instrumenten zodat ik ze bij het mixen mooi in het stereobeeld kan plaatsen. Een synth die al van links tot rechts het stereobeeld opvult gaat dat moeilijker mee. Maar ik ben ook bassist dus misschien dat daar mijn voorkeur voor mono instrumenten vandaan komt

Verder vroeg ik me af of in een synth de meeste effecten van toepassing op stereo, of vooral panning en galm/reverb?

Eigenlijk kun je met bijna alle effecten een mono signaal wel stereo maken door gewoon voor je linker en rechter kanaal het effect iets anders in te stellen. Dat is bijvoorbeeld hoe een stereo chorus of phaser werkt. Bij sommige effecten voegt dat weinig toe. Je zal weinig distortions tegen komen met een mono in en een stereo out.
Panning is natuurlijk de makkelijkste manier om een geluid stereo te maken maar het kan ook echt een instrument realistischer laten klinken. We zijn gewend dat bij een drumstel de hihats, snare, toms en cymbalen op bepaalde plekken staan dus die kan je daar met panning ook "neerzetten". En bij een piano zitten lage snaren en de hoge snaren ook meer dan een meter uit elkaar dus die kan je ook steeds een stukje meer naar rechts pannen. En dat kunnen sommige synthesizers ook. Zeker als je synthesizer meer noten tegelijk kan spelen, dus polyfoon is, kan dat heel mooi breed klinken.

 

[jdDD]

Ik weet vrij zeker dat de Pulse 2 gewoon 2 mono outputs heeft. De enige synth die ik zo uit mijn hoofd ken die TRS jacks voor stereo signalen gebruikt is de DSI Tempest op zijn assignable outputs.


Het hangt er ook erg vanaf hoe je mixt. Ik gebruik juist graag mono signalen voor instrumenten zodat ik ze bij het mixen mooi in het stereobeeld kan plaatsen. Een synth die al van links tot rechts het stereobeeld opvult gaat dat moeilijker mee. Maar ik ben ook bassist dus misschien dat daar mijn voorkeur voor mono instrumenten vandaan komt

Eigenlijk kun je met bijna alle effecten een mono signaal wel stereo maken door gewoon voor je linker en rechter kanaal het effect iets anders in te stellen. Dat is bijvoorbeeld hoe een stereo chorus of phaser werkt. Bij sommige effecten voegt dat weinig toe. Je zal weinig distortions tegen komen met een mono in en een stereo out.
Panning is natuurlijk de makkelijkste manier om een geluid stereo te maken maar het kan ook echt een instrument realistischer laten klinken. We zijn gewend dat bij een drumstel de hihats, snare, toms en cymbalen op bepaalde plekken staan dus die kan je daar met panning ook "neerzetten". En bij een piano zitten lage snaren en de hoge snaren ook meer dan een meter uit elkaar dus die kan je ook steeds een stukje meer naar rechts pannen. En dat kunnen sommige synthesizers ook. Zeker als je synthesizer meer noten tegelijk kan spelen, dus polyfoon is, kan dat heel mooi breed klinken.

Cool, goeie feedback

 

[jdDD]

Bedankt voor de hulp!

Kan het zijn dat het niet zo eenvoudig is om geluiden die stereo-elementen bevatten, bv. uit de DSI Mopho, naar de mixer op te splitsen in 2 mono-kanalen? Zelfs als ik het naar een stereo-kanaal stuur krijg ik nog niet dezelfde klank met stereo-effect, zoals te horen als ik de koptelefoon rechtstreeks op de Mopho plug..

Hier worstel ik nog mee: 2 mono-outputs (bv DSI Mopho) op 2 mono-kanalen op de mixer aansluiten geeft niet dezelfde klank als luisteren met een koptelefoon met de stekker op de 'Phones'-ingang van dit instrument (DSI Mopho)

Iemand een idee?

 

[MacGyverGear]

In sommige synths kun je filters en oscilators zo routen dat dat een stereo effect geeft. Een Mopho heeft maar één filter. Wat zou kunnen is dat de panorama in de modmatrix is toegewezen aan een lfo of andere source.

 

[MacGyverGear]

Dit klinkt wel sophisticated maar is toch echt via panning gedaan..

 

[4-Tek]

Hier worstel ik nog mee: 2 mono-outputs (bv DSI Mopho) op 2 mono-kanalen op de mixer aansluiten geeft niet dezelfde klank als luisteren met een koptelefoon met de stekker op de 'Phones'-ingang van dit instrument (DSI Mopho)

Als je op de mixer de pan knop van het linker kanaal helemaal naar links draait en de pan knop van het rechter kanaal helemaal naar rechts zou het qua stereo beeld hetzelfde moeten klinken. Kijk ook wel even of al je equalizer instellingen op beide kanalen in het midden staan en of de gain op beide kanalen hetzelfde is.

 

[jdDD]

Dit klinkt wel sophisticated maar is toch echt via panning gedaan..

Ok thx.. Maar zeiden ze indertijd ook niet dat de roland tb303 slecht was? :p

 

[clintrubber]

Er staat me iets van bij dat Waldorf wat langer heeft zitten puzzelen met de mogelijkheden en een nifty mogelijkheid heeft gemaakt om met een enkele TRS-kabel vanuit 1 socket te vertrekken waarmee dan L & R afzonderlijk vervoerd kunnen worden.

(Zoals wel vaker bij Teutoonse techniek, als menn eenn gelegennheid ziet tot toevoegenn van eenn zinnvol/uitdehoekgezocht feature dann offerenn ze daar gerne intuitiviteit aann op)

Ik weet vrij zeker dat de Pulse 2 gewoon 2 mono outputs heeft. De enige synth die ik zo uit mijn hoofd ken die TRS jacks voor stereo signalen gebruikt is de DSI Tempest op zijn assignable outputs.

Geen idee of latere Waldorfs dit ook nog zo doen, maar hier ter illustratie plaatjes uit de Waldorf Micro Q manual:
diverse aansluitmogelijkheden, 'nomaal' met 2 mono-kabels voor stereo out, maar ook die met 1 TRS-kabel voor stereo out.

De Waldorf 4-pole gebruikt dit systeem ook, en ik dacht de (rackmount) Pulse ook.

Omdat er op de micro Q in totaal 6 indiv. outputs zijn (in paren van 2) kun je zo dus met 3 TRS-kabels alle zes die outputs te lijf.

 

[clintrubber]

Hier worstel ik nog mee: 2 mono-outputs (bv DSI Mopho) op 2 mono-kanalen op de mixer aansluiten geeft niet dezelfde klank als luisteren met een koptelefoon met de stekker op de 'Phones'-ingang van dit instrument (DSI Mopho)

Iemand een idee?

Just checking, ik neem aan dat je die 2 mono kanalen op je mixer hard links & rechts gepanned hebt?

En dan het vergelijk tussen 'via mixer' & 'direct vanaf Mopho' ook allebei via headphones doet?

(Zoniet, dan het verschil waarschijnlijk door het verschil in luisteren tussen speakers & headphones.
Of relatief wat subtieler, het verschil tussen headphone-uitgangen, dat kan - afhankelijk vd gebruikte headphones - wel uitmaken in klank....
dat dan wel met name in het laag, niet direct het stereobeeld zou je verwachten...)

 

[jdDD]

Als je op de mixer de pan knop van het linker kanaal helemaal naar links draait en de pan knop van het rechter kanaal helemaal naar rechts zou het qua stereo beeld hetzelfde moeten klinken. Kijk ook wel even of al je equalizer instellingen op beide kanalen in het midden staan en of de gain op beide kanalen hetzelfde is.

Thx thx!

Bizar: als ik de Mopho, of een ander instrumenten aansluit met de outputs L en R op aparte kanalen op mijn mixer dan kan ik enkel de eq wijzigen, als ik links of rechts draai om te pannen merk ik geen verschil..