boventoonreeks

[jdDD]

Dag mensen

Ik heb geleerd dat de boventoonreeks van bv. toon C op een piano bestaat uit:

• 1e octaaf: prime/grondtoon + 1 octaaf
• 2e octaaf: 1 octaaf + 1 kwint
• 3e octaaf: 1 octaaf + 1 kwint + 1 grote terts en dan 1 kleine terts (= dominant-septiem-akkoord)
• 4e octaaf : 1 octaaf + 1 kwint + 1 grote terts en dan 1 kleine terts + 2 grote secundes en dan 2 kleine secundes
• 5e octaaf: 1 octaaf + 1 kwint + 1 grote terts en dan 1 kleine terts + 2 grote secundes en dan 2 kleine secundes + 8 steeds dichter bij elkaar liggende tonen (niet speelbaar op toetsenbord, niet noteerbaar in notenschrift

Wat ik me afvroeg is of deze reeks ook van toepassing is bij het spelen van toon C op een synth met verschillende golfvormen, gitaar, viool, etc?

Ook vroeg ik me af of het zo is dat een sinusgolf effectief niets van boventonen heeft?


Vriendelijke groet!

 

[vink]

@jdDD ik kan maar een klein gedeelte van de vraag beantwoorden; een sinus, een pure vanzelfsprekend, ja anders noem je niet zo, heeft geen boventonen.
aangezien er de theorie is dat alle geluiden uit sinussen bestaan, het werkt ook in de praktijk, omzetten van geluiden in sinussen, partials...
ik weet meer van synthese, addititief (en/of spektraal), of ik weet weinig van hoe dat in verhouding, zeker uit mijn hoofd in oktaven zit.

maar een gitaar en viool hebben verschillende timbres (en formants..), daar herkennen, zoals me dat dan zegt ook het instrumenten. timbres zijn boventonen, of niet? of ovetones, dus sinussen boven de fundamental (de basis sinus = de pitch).
o boventonen zijn harmonischen, zoals ik al dacht. ik denk dat de reeks wel vrij vast staat, maar ik werk meestal niet op oktaaf gebaseerde reeksen (al neig je er altijd 'natuurlik' toe, denk ik).

oeps, een typische Vink uitweiding en uitleg..

de reeks staat vrij vast binnen het 'additieve domein', als je met oktaven, kwinten etc. werkt.

interessant om te weten, die meer van notenleer (...) weet, aangezien, ik nou ja, goed... stop!

aangezien de pitch het bepalende is hier lijkt mij, dus de fundamental, de 'basis-sinus', binnen de boventoonreeks zoals jij de beschrijft, wanneer de fundamental dezelfde is lijkt me binnen de toonladder (....) het op elke instrument zowat hetzelfde werkt.

ik leer hier waarschijnlik meer van, zelf, dan jij nu, en anderen...

 

[4-Tek]

Leuke vraag

Iedere golfvorm is op te bouwen uit een reeks sinus golven van verschillende toonhoogtes, volumes en fases (ze kunnen op verschillende plekken beginnen) Dit is zelfs voor totaal inharmonische klanken zo.

Iedere periodiek herhalende golfvorm heeft alleen harmonische boventonen, dit zijn boventonen met een frequentie die een veelvoud is van de grondtoon. Dus bijvoorbeeld iedere golf die zich met een frequentie van 100 Hz herhaalt is altijd opgebouwd uit sinussen van 100Hz, 200Hz, 300Hz, 400Hz ... etc. Dit is precies jouw boventonenreeks. 200Hz is een octaaf boven 100, 300Hz is een Octaaf + een kwint etc.

Dus dit geldt voor een piano (in ieder geval het harmonsche deel van de klank waar de snaar uit-trilt, de tik van de hamer tegen de snaar is veel complexer) maar ook voor de golfvormen die in synthesizers zitten. Een zaagtand is nogal rijk aan boventonen. een blokgolf heeft geen even harmonischen (wel 100Hz, geen 200, wel 300, geen 400 etc) Een driehoek heeft ze allemaal maar op lagere volumes etc. En een pure sinus heeft zoals @vink al zei alleen een grondtoon.

Een viool, een gitaar etc hebben net als een piano harmonische boventonen, maar ook voor delen van de klank niet-harmonische boventonen.

 

[audiocollage]

Algemeen kun je stellen dat alle klanken, geluiden boventonen bevatten in de reeks 0 naar oneindig (0 = enkel de fundamentele sinus). Ze worden (ook) harmonischen genoemd als de verhoudingen t.o.v. de fundamentele x 2, 3, 4 ... enzoverder is.
Als die verhoudingen toch geen exacte veelvouden zijn, zijn ze ook niet echt harmonisch (zoals de klank zelf = metaalachtig).
Het volume van elke boventoon kan varieren tussen 0 en oneindig, 0 wil zeggen dat die boventonen er niet is.

Er zijn dus duidelijke overeenkomsten met de muzikale verhoudingen (vnl. octaven).

 

[vink]

Algemeen kun je stellen dat alle klanken, geluiden boventonen bevatten in de reeks 0 naar oneindig (0 = enkel de fundamentele sinus). Ze worden (ook) harmonischen genoemd als de verhoudingen t.o.v. de fundamentele x 2, 3, 4 ... enzoverder is.
Als die verhoudingen toch geen exacte veelvouden zijn, zijn ze ook niet echt harmonisch (zoals de klank zelf = metaalachtig).
Het volume van elke boventoon kan varieren tussen 0 en oneindig, 0 wil zeggen dat die boventonen er niet is.

Er zijn dus duidelijke overeenkomsten met de muzikale verhoudingen (vnl. octaven).

als 0 de fundamental is kun je hem niet vermenigvuldigen..... toch?
maar verder heb je gelijk 1, dan x2, x3, etc. odd/even en dan zijn dat de harmonischen. wanneer je andere verhoudingen gebruikt, inderdaad inharmonischen.

goed beter uitgelegd dan ik heb het gedaan, zoals @4-Tek , ik was de inharmonischen vergeten.. en vergeet nooit; ruis.....

 

[jdDD]

Bedankt voor de feedback mensen!