Hoe lang duurt een kwart noot?

ProgHead

Gepokt en gemazeld
Lid sinds
26 februari 2019
Berichten
5.513
Locatie
Zeist
Is de duur van een kwart noot onafhankelijk van de maatsoort? En duurt een kwart noot in alle maatsoorten één tel?
 
Maatsoort
Luister naar een popnummer dat een duidelijke beat heeft (dat is het makkelijkste) en je zult merken dat je kunt meetellen. In de meeste popnummers kun je steeds tot viertellen, met een accent op de eerste tel: EEN – twee – drie – vier, EEN – twee – drie – vier, … De meeste pop- en rock-muziek, en vrijwel alle elektronische dance-muziek is in vieren te tellen. Af en toe kun je muziek ook in groepjes van drie tellen: EEN – twee – drie, EEN – twee drie, … Een heel duidelijk voorbeeld van muziek ‘in drieën’ is een wals (hm-pa-pa, hm-pa-pa). De maatsoort is gebaseerd op dit meetellen.

Tempo
In een snel, vrolijk nummer tel je uiteraard sneller dan in een langzame ballad. Dat is het tempo. Tel je bijvoorbeeld op het tempo van de secondewijzer van je horloge, dan heb je 60 ‘beats per minute‘, ook wel ‘bpm’. Doe je dat twee keer zo snel, dan wordt het 120 bpm. Soms staat het tempo vermeld in de bladmuziek (linksboven). Met behulp van een metronoom kun je nagaan hoe snel dit in praktijk is.

Ritme
We hebben nu maatsoort en tempo. Wat is dan ritme? Neem het liedje Vader Jacob. Allereerst kun je het in vieren meetellen: EEN, twee, drie, vier, EEN, twee, drie, vier, … Zoals je hierboven las, heeft dat te maken met de maatsoort. Maar de maatsoort is enkel een kapstok voor het liedje, een soort ‘beat’ die je eronder kunt zetten. Net als tempo (de snelheid waarmee je Vader Jacob zingt), is maatsoort dus niet hetzelfde als ritme. Ritme ontstaat door het gebruik van korte en lange tonen. In Vader Jacob bijvoorbeeld, duren sommige lettergrepen langer dan andere. Luister maar naar het verschil tussen de regeltjes ‘slaapt gij nog’ en ‘alle klokken luiden’. Een componist of liedjesschrijver kan een toon uiteraard zo lang of kort laten duren als hij wil. In het notenschrift hebben we speciale manieren om al die toonlengtes te noteren.


BRON: https://www.bax-shop.nl/blog/diverse...-en-maatsoort/
 
Juist - maar duurt een kwart noot in alle maatsoorten één tel?
 
nee; maataanduiding wordt doorgaans als "breuk" geschreven, zie hieronder de toelichting:

4/4 = 4 tellen in de maat, kwartnoot duurt 1 tel
3/4 = 3 tellen in de maat, kwartnoot duurt 1 tel
6/8 = 6 tellen in de maat, achtste noot duurt één tel
7/8 = 7 tellen in de maat, achtste noot duurt één tel
15/16 = 15 tellen in de maat, zestiende noot duurt één tel

Hoe lang één tel dan weer duurt kun je aan het tempo aflezen.
 
Ik wacht wel even af wat er uit deze discussie rolt.... 8)
 
nee; maataanduiding wordt doorgaans als "breuk" geschreven, zie hieronder de toelichting:

4/4 = 4 tellen in de maat, kwartnoot duurt 1 tel
3/4 = 3 tellen in de maat, kwartnoot duurt 1 tel
6/8 = 6 tellen in de maat, achtste noot duurt één tel
7/8 = 7 tellen in de maat, achtste noot duurt één tel
15/16 = 15 tellen in de maat, zestiende noot duurt één tel

Hoe lang één tel dan weer duurt kun je aan het tempo aflezen.

Stel dat je de maatsoort van een muziekstuk wilt achterhalen. Het aantal tellen in een maat kun je "op het gehoor" vaststellen, en dat geeft dan de "teller" van de maatsoort. Maar hoe stel je nu vast welke noten (kwart noten, achtste noten, etc.) in het muziekstuk precies één tel duren? Het lijkt nodig om dit te weten om ook de noemer van de maatsoort te kunnen achterhalen. Of is er een andere manier?
 
Stel dat je de maatsoort van een muziekstuk wilt achterhalen. Het aantal tellen in een maat kun je "op het gehoor" vaststellen, en dat geeft dan de "teller" van de maatsoort. Maar hoe stel je nu vast welke noten (kwart noten, achtste noten, etc.) in het muziekstuk precies één tel duren? Het lijkt nodig om dit te weten om ook de noemer van de maatsoort te kunnen achterhalen. Of is er een andere manier?

Houd in het hoofd dat noten niets meer of minder zijn dan een manier om een muziekstuk op te schrijven. In principe zou je het zelfde stuk muziek in verschillende notaties kunnen opschrijven. Een leuk voorbeeld daarvan is bv Blues; dit is meestal opgetekend in 4/4 waarbij elke tel weer in 3en is onderverdeeld (triolen of "swing" als je de eerste twee noten van een triool samenvoegt...). Je ziet daarom ook wel notaties in 12/8 of 6/8.
Wat in elk geval helpt om tot een handige notatie te komen is luisteren naar de geaccentueerde tellen; hieronder een voorbeeld van wat veelvoorkomende maatsoorten:

S = strong, M = medium, W = weak

Voor 3/4 geldt: |S W W |S W W |S W W |S W W |
Voor 6/8 geldt: |S W W M W W | S W W M W W|
Voor 4/4 geldt: |S W M W|
 
Laatst gewijzigd:
Als ik het goed begrijp zou je dus eenzelfde muziekstuk zowel in de 4/4 maatsoort kunnen noteren waarbij de kwartnoten dan één tel duren, als in de 8/8 maatsoort waarbij de kwartnoten dan twee tellen duren en dus de achtste noten één tel? Dat zou dan op hetzelfde neer komen?
 
Als ik het goed begrijp zou je dus eenzelfde muziekstuk zowel in de 4/4 maatsoort kunnen noteren waarbij de kwartnoten dan één tel duren, als in de 8/8 maatsoort waarbij de kwartnoten dan twee tellen duren en dus de achtste noten één tel? Dat zou dan op hetzelfde neer komen?

Klopt helemaal.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maatsoort
 
Op de Wikipedia lees ik:

Een zesachtste ( 6/8 ) maatsoort bestaat uit zes tellen in de maat en een achtstenoot duurt één tel. Er passen evenals in een 3/4 maat 3 kwartnoten in iedere maat, maar het metrum van een 6/8 maat is anders dan van een 3/4 maat. Vaak wordt een 6/8 maat in tweeën geteld, met twee 'tellen' van 3/8, waaruit duidelijk het verschil met een 3/4 maat blijkt.

regelmatigenkelvoudigbinair2/4, 2/2, 2/8
regelmatigenkelvoudigternair3/4, 3/8, 3/16
regelmatigsamengesteldbinair(2+2) 4/4, 4/2, 4/8 (3+3) 6/8, 6/16
regelmatigsamengesteldternair(2+2+2) 3/2 (3+3+3) 9/8
onregelmatigsamengesteldbinair(2+3) 5/4, 5/8, (3+2) 5/8
onregelmatigsamengesteldternair(3+2+2) 7/8, 7/16, (2+2+3) 7/8 7/16, (3+3+2) 8/8
onregelmatigsamengesteldquaternair(2+2+2+3) 9/8, (3+2+2+3) 10/8, enz.

Waardoor er mogelijk toch een hoorbaar verschil tussen een 4/4 en een 8/8 maat zit?
 
Waardoor er mogelijk toch een hoorbaar verschil tussen een 4/4 en een 8/8 maat zit?

Dat heeft meer met accenten te maken dan met de duur van de noot.



Het lijkt erop dat 8/8 sowieso een apart geval is (samengesteld 3+3+2). Dus EEN - twee - drie -VIER - vijf - zes - ZEVEN - acht tegenover EEN - twee - drie - vier - VIJF - zes - zeven - acht (feitelijk 4/4)
 
Laatst gewijzigd:
Dat brengt ons op de vraag hoe dat komt dat bepaalde accenten met bepaalde maatsoorten verbonden worden: is dat iets dat mensen min of meer vanzelf zo doen, of is dat meer cultureel bepaald en dus een gewoonte die men eventueel ook weer zou kunnen afleren?
 
Dat brengt ons op de vraag hoe dat komt dat bepaalde accenten met bepaalde maatsoorten verbonden worden: is dat iets dat mensen min of meer vanzelf zo doen?

Eerder andersom; omdat mensen dat zo deden is er de theorie en de bijhorende notatie voor uitgevonden.
 
Een kwart noot duurt net zolang als je zelf wilt, als het je eigen noot is tenminste.
 
Eerder andersom; omdat mensen dat zo deden is er de theorie en de bijhorende notatie voor uitgevonden.

Dat is goed mogelijk, maar dan blijft de vraag: deden mensen dat zo omdat dat zo goed aanvoelde, of is het cultureel bepaald (een dus aangeleerd) om de accenten bij bepaalde maatsoorten zo te leggen als dat op de Wikipedia beschreven staat. Indien het laatste het geval is, zou je verwachten dat de accenten op de tellen in maatsoorten in niet-westerse muziek anders gelegd worden.
 
Dat is goed mogelijk, maar dan blijft de vraag: deden mensen dat zo omdat dat zo goed aanvoelde, of is het cultureel bepaald (een dus aangeleerd) om de accenten bij bepaalde maatsoorten zo te leggen als dat op de Wikipedia beschreven staat. Indien het laatste het geval is, zou je verwachten dat de accenten op de tellen in maatsoorten in niet-westerse muziek anders gelegd worden.

Dat is geheel cultureel bepaald; kijk bv maar eens naar Flamenco, daar liggen de accenten op geheel andere plekken binnen de ma(a)t(en). Voor toonladders geldt dat ook; Indiase toonladders bv hebben sommige zulke idiooty kleine toonsafstanden dat wij sommige verschillende stappen nauwelijks kunnen onderscheiden, of gewoon vals vinden ;-P
 
Als ik het goed begrijp is het voor een gegeven muziekstuk dus hoogstens zo dat het in sommige maatsoorten gemakkelijker genoteerd kan worden dan in andere maatsoorten, maar dat er steeds meerdere maatsoorten zijn waarin men het gegeven muziekstuk zou kunnen noteren. Bij een betrekkelijk traditioneel muziekstuk zal men enkel minder of geen articulatietekens nodig hebben, omdat er in dat geval al een maatsoort met de gebruikelijke accenten beschikbaar zal zijn.
 
Eerder andersom; omdat mensen dat zo deden is er de theorie en de bijhorende notatie voor uitgevonden.
Als je eens kan spelen met euclidische ritmes, dan kan je horen dat je al heel snel hoort dat het erg lijkt op wat in Afrika gedrumd wordt.
 
Back
Top