galmveer voorversterker ruist met opamp: fet eerste trap doen?

(...) uit interesse lees ik graag electro-gerelateerde topics mee.. in de hoop dat er iets blijft hangen, maar na zo'n post met "alpha = (1-((1/50)/(2*3,14159265* 10k * 560n ))^2)^0,5 = 0,8227" erin.. voel ik me een holbewoner, had ik maar beter opgelet :stupid zou dolgraag ook handig willen zijn met electro en mooie dingen ontwerpen (...)

Om nog even hierop te reageren, staar je niet blind op zo'n formule. Als je professioneel ontwerper wil worden van elektronica, dan komt in je opleiding inderdaad een hoop van dit soort fraais op je af. Maar wil je hobbymatig iets met elektronica doen, dan is het toch een ander verhaal. Ook dan is het goed dat je weet hoe e.e.a. werkt, maar dat hoeft niet op het niveau te zijn dat je schakelingen geheel handmatig kunt doorrekenen. Met een goed conceptueel begrip van de basisprincipes, wat de diverse componenten doen etc., daar kom je al een eind mee. Wat hierboven al gezegd is, tegenwoordig zijn er veel calculators, simulators en dat soort dingen die je goed kunnen helpen in de praktijk. De professionele elektronicus maakt daar trouwens evengoed gebruik van.

Als je interesse hebt in elektronica, gewoon 'ns met iets beginnen. Je kunt beginnen met een kit, maar ook wat schakelingen opzoeken op het web en dat proberen. De investering in geld om te beginnen kan tegenwoordig heel laag zijn. Breadboard, soldeerboutje, multimeter, zelfs een digitale oscilloscoop kun je al kopen voor enkele tientjes. Proberen zo'n schakeling aan de praat te krijgen, begrijpen waarom het werkt, dan kijken wat je kunt veranderen zodat het net iets anders doet, enz. Daar leer je veel van, en het is leuk om te doen. :) Na een tijdje bedenk je zelf iets en kun je het bouwen.

Een voorbeeld van iemand die is begonnen met elektronica voor muziek, zonder kennis vooraf, Chris Beckstrom. Hij begon met het nabouwen van schakelingen gevonden op het web, met als doel het bouwen van een modular. Hier zijn eerste optreden met z'n DIY setup:

 
In aansluiting op de vorige post, hier het verhaal van Beckstrom over z'n modular. Hij zegt: "I wanted to see if I could build a synthesizer, one piece at a time, without any electronics background, math skills, or experience. I could! (...) And you can too! I want to encourage more folks to try building sound-making devices."

:okdan:
 
Hee, deze gast kende ik nog niet! Er is nog zo iemand die het op de kant van het dubbeltje doet, ken je die? "Modular For the Masses", bouwt alles in 'squashed bug style', en heeft dat werkelijk tot een kunstvorm verheven. Al z'n modules zitten in blikjes die'ie allemaal op elkaar gesoldeerd heeft tot één geheel, waanzinnig! Als jee googlet op z'n naam vind je een paar video's en z'n website: op die site heeft ie ondertussen twee complete stap voor staptutorials met foto's gemaakt voor oa een MS20 filter. DIe wil ik toch eens gaan proberen, erg verleidelijk, hij heeft het daar zo precies uitgewerkt dat het moet lukken. En als het lukt is dat een mooi begin voor het dubbel ms20 filter dat ik gepland heb (met de schakel-toestanden eromheen van ik ben even vergeten wie, met heel slimme normalised jack-configuraties)
In aansluiting op de vorige post, hier het verhaal van Beckstrom over z'n modular.
Even wat geneusd daar, wat een briljant idee, bouten en krokodilleklemmen! Of het nou echt heel handig is, kweenie, maar dat het werkt twijfel ik niet aan. Of het nou echt goedkoper is dan jacks en sockets, tja, je zou zeggen van wel, maar sinds ik een zakje met 100 3,5 mm sockets voor iets van 2 eu bij Ome Ali heb besteld, en de pluggen daar vast ook voor een dergelijk bedrag te krijgen zijn weet ik het nog zo net niet. Maar goed, dat is er van uitgaand dat je zelf patchkabels maakt, en ik heb me daar wijselijk grotendeels van onthouden en me blauw betaald aan ondertussen zeker 50 eu of meer aan pakjes kant&klare, dat is toch wel echt de poen waard... Ook trouwens twee keer 1 meter snoeren bij Ali besteldm, ze werken prima, maar blijken dus inderdaad, natuurlijk, niet coax maar gewoon dubbel-lead te zijn... DUs vooral voor CV gebruik ik ze, al heb ik overigens de keren dat ik ze voor signaal gebruikte niet echt problemen gehad, maar dat was er dan eentje in de ketting, ik denk niet dat als ik allesmet zulk spul zou patchen dat het signaal nog altijd zo schoon zou blijven...

En dit klinkt eeeeerg interessant:
..."VCA (4066 analog switch-based power-starve hack VCA)"....
Heb er even snel een duckduck-go search aan geweid maar vind niks. Enig idee wat dit mag wezen? Het suggereert een heel interessante undocumented feature van de 4066, en aangezien ik er daar een heel bergje ongebruikt van heb liggen... En waar je VCA zegt zeg je iets in niveau kunnen regelen, dus...
 
Denk niet dat je je veel van een 4066 moet voorstellen, als VCA. Het lijkt meer een soort "VCA" voor bv. een blokgolf. Zie hier. Je kunt PWM gebruiken om een VCA te maken voor analoge audio, en dan een 4066 gebruiken, maar er komt meer bij kijken. Hier wat Rod Elliott erover zegt. Het idee met bouten en kroko-klemmen, ach voor DIY is het aardig. Soma doet het ook, met bv. de Pulsar-23, maar voor een commercieel product misschien niet zo'n goed idee.

Nu je het zegt, ben het inderdaad al 'ns tegengekomen met de blikjes. Ja, dat is ook een mogelijkheid en hij doet het inderdaad op een mooie manier. :D
 
Probleem, of beter gezegd vraag waar ik nu mee zit is het volgende: maakt het uit wat de uitgangsimpendantie is van waar ik een eerste orde passief hipass-filter mee stuur? M'n intuitie zegt dat die zo laag mogelijk moet zijn (en de ingangsimp. van waar het op uitkomt zo hoog mogelijk, dat zit wel goed, er zit een niet inverterende opamp-buffer achter).
De reden dat ik hier me zit is dat ik de input van dat filter wil regelen met een pot, en ik vraag me af of daar dan toch nog een buffer achter moet, of dat ik gewoon direct van die pot de C in kan gaan. Een extra buffer voegt weer ruis toe, en is weer extra gedoe natuurlijk. Maar wordt de werking van het filter niet beinvloed als de pot aan de ingang niet op 100% staat? Een simpele vraag waar je dacht ik makkelijk met een google-rondje antwoord op kunt vinden. De enige hint naar een antwoord is een verhandeling over passief 2e order, waar beweerd wordt dat de impendantie van de tweede trap liefst 10 keer die van de eerste moet zijn. Maar bedoelen ze dan de ingangsimp van de eerste trap of de uitgangsimp? - of is dat hetzelfde, passief circuit=ingangsimp=uitgangsimp, of slaat dat nergens op? Dat zegt m'n intuitie, maar die schiet hier tekort om dat te staven, en m'n kennis dus ook. Het jeukt eigenlijk teveel om die stelling te accepteren, ik denk dat het onzin is :-P Of toch niet?
 
Ja, er bestaat inderdaad zo'n vuistregel. Dit om ervoor te zorgen dat het gedrag van het filter niet veel afwijkt van wat het ideaal zou zijn. Ook de impedanties van bron en bestemming moeten laag/hoog genoeg zijn zodat het weinig invloed heeft. Als je overweegt om geen buffers te gebruiken, je kunt het eerst 'ns proberen om te zien hoe het in de praktijk werkt.
 
Je kunt hier 'ns mee spelen, in de Falstad Circuit Simulator. De volgende tekst kun je importeren:
Nou, die heeft zojuist m'n huid gered... Of beter gezegd, weer een of meerdere opamps...
Ik zat met het probleem of ik de aan-uit schakelaar voor of na het Notch-filter moet zetten, het heeft allebei voor en nadelen, maar het simpelst in hoe ik de print heb opgezet leek me toch om zowel de uitgang van het notch-filter als de uitgang van het hipass-filter (dat voor de notch zit) met elkaar te verbinden en dande ingang dus om te schakelen tussen de twee. Maar ik voelde al aan m'n water dat daar iets mis zou gaan: beide filters hebben als uitgang een niet inverterende opamp-buffer. En die twee uitgangen op elkaar aanslauiten is dus inderdaad geen goed idee lol!
Er gaat wat lopen. Een beetje stroom. Eh, een paar 10.000's Giga-ampre om precies te zijn! Hier de simpele proef-schakeling die ik even had opgezet met de scetch van dat notchfilter:

$ 1 0.000005 3.452441195350251 41 5 50
c -128 224 -64 224 0 5.6e-7 -0.6363509092817916
c -64 224 -16 224 0 5.6e-7 -0.06364909071820857
w -64 224 -64 256 0
r -64 256 -64 320 0 887
c -64 384 -64 432 0 0.00000112 0.2866536240053919
r -64 432 32 432 0 10000
w -144 432 -144 320 0
w -128 224 -144 224 0
w -144 224 -144 320 0
w -16 224 32 224 0
w 32 224 32 272 0
w 32 432 32 272 0
a 96 256 192 256 8 15 -15 1000000 0.6999930000699994 0.7000000000000002 100000
w 96 272 32 272 0
w 96 240 96 192 0
w 96 192 192 192 0
w 192 192 192 256 0
a 128 368 64 368 8 15 -15 1000000 0.6363509092818158 0.6363572727909087 100000
r 192 256 192 352 0 1000
w 128 384 192 384 0
w 192 384 192 352 0
r 192 384 192 448 0 10000
w 128 352 160 352 0
w 160 352 160 320 0
w 160 320 64 320 0
w 64 320 64 368 0
w 64 320 -64 320 0
g 192 448 192 464 0
g 256 336 256 368 0
r -144 432 -64 432 0 10000
g -144 320 -192 320 0
r -64 320 -64 384 0 4100
a 384 240 512 240 8 15 -15 1000000 0.6999860002099975 0.6999930000699994 100000
a 144 80 256 80 9 15 -15 1000000 0.6999930000699994 0.7000000000000002 100000
w 256 256 256 80 0
p 512 240 512 416 1 0 0
g 512 416 512 464 0
w 384 224 384 160 0
w 384 160 512 160 0
w 512 160 512 240 0
w 144 96 144 144 0
w 144 144 256 144 0
w 256 144 256 80 0
R 144 64 64 64 0 0 40 0.7000000000000002 0 0 0.5
w 384 256 256 256 0
w 256 256 192 256 0
38 43 0 -5 5 Voltage

Het lijkt helemaal prima te gaan, het uitgangsvoltage wordt niet beinvloedt door het notchfilter. Maar wat er in dat notch en die opamp dan moet gebeuren om dat waar te maken is genoeg voor een flinke bosbrand, je ziet dat er een eh, kleine oscillatie plaatsvindt. EN als je dan de stroom probet daar, tja...
Heerlijk, hoe de werkelijkheid zo veel complexer is dan de theoretische werkelijkheid, ik bedoel, je denkt, ach, twee uitgangen samen knopen, de ene ligt aan aarde dus doet niks, maar dan zie je die terugkoppeling van die opamp en vraag je je af wat er met die opamp gebeurt als er een andere spanning dan nul in gaat. Nou, dat dus. Ik dacht al dat er iets mis zou gaan, maar zo dat er waarschijnlijk rook aan te pas zou komen had ik toch niet vermoed. Dank dank dank en heil aan de simulator!

PS, het probleem doet zich natuurlijk net zo goed voor als ik het omdraai, want de hipass heeft ook een +-opamp buffer. Ik ontkom dus gewoon niet aan tenminste een extra buffer ergens, misschien twee. DUs begint het puzzelen weer hoe ik dat het beste kan doen. Ik heb nog nooit zo idioot veel denk- en piekertijd aan een module besteed als aan deze, en we zijn er vorlopig nog niet vanaf...
 
Laatst gewijzigd:
Ik heb geloof ik toch een manier gevonden om die extra buffer(s) te omzeilen. Even afwachten of dat goed uitwerkt, maar rook valt er in ieder geval niet te verwachten. ALS het toch niet helemaal bevredigend is, wat ik betwijfel, kan ik altijd nog die extra buffer(s) toe voegen. Het zou fijn zijn, want die printjes beginnen alweer aardig vol te raken en daar nog minstens één dual opamp tussen te wurmen, met wat passief spul eromheen wordt dan echt wel een uitdaging, zelfs al was ik dacht ik lekker ruim begonnen... Los natuurlijk van dat ik m'n signaal gewoon door zo weinig mogelijk opamps wil jagen. Het is een eindeloos complexe puzzel, terwijl het eigenlijk in essentie een heel simpele schakeling is, of beter gezegd, een verzameling heel simpele schakelingen. Het is hoe die met elkaar verbonden worden en wat de consequenties daarvan zijn voor de configuratie en dimensionering van die simpele schakelingen dat het zo ingewikkeld en duizelig maakt....
 
Ondertussen heb ik het eerste kanaal op de frontplaatmodule en rond de veer helemaal op gang: het regelbare hipassfilter werkt, de in en output en de balans-regeling wet/dry zijn allemaal in orde nu en met de correcte versterking, en de feedback werkt. Nu alleen nog het notchfilter ertussen om de belangrijkste resonantiefrequentie van de veer bij de input te onderdrukken.
Voor jouw inspriratie een blokdiagram. Meer erover kan je vinden op https://marcmarc.home.xs4all.nl/ele/...ual/index.html
Zoals ik al zei heb ik het idee voor het notch-filter uit jouw verhandeling aldaar. Disharmonic heeft me ondertussen geholpen aan een handige schakeling voor een notchfilter waarvan de frequentie instelbaar is, en dat wil ik gaan gebruiken. Niet zozeer de bedoeling dat op de frontplaat te kunnen instellen maar om het een keer zo goed mogelijk in te kunnen stellen met een trimmer en dan gaat het achter de schroeven zogezegd. Maar wat moet ongeveer het bereik zijn? vooralsnog ga ik uit van de volgende hypothese: de frequentie waarop de veer gaat rondzingen als ik de feedback te ver opendraai is de eerste en dus (?) de sterkste resonantiefrequentie. Is dat ook hoe jij dat bepaald hebt, of heb je een andere methode? En klopt die hypothese uberhaupt wel, of heeft dat weer met hele andere factoren te maken zoals de miniscule delay die het circuit toevoegt in de feedback oid?

PS die extra buffers waar ik het in het vorige bericht over had blijk ik inderdaad niet nodig te hebben - vooralsnog, zou kunnen veranderen zodra ik die notch erbij heb, maar dat is dan die eventuele 2e die ik dacht misschien nodig te hebben, dee andere weet ik nu in ieder geval al van dat die niet nodig is.
 
Laatst gewijzigd:
@:Astrogator : Als je een oscillator neemt met een sinus en daarvan de toon langzaam verhoogd, dan ga je vanzelf merken waar de resonantie frequentie ligt van de veer. Dat is wel zonder enige feedback, want de frequentie waarop het rondzingen gecshiedt kan beinvloed worden door allerlei andere factoren. Ik vond toendertijd het Notch filter dusdanig effectvol dat ik gekozen had om het spanningsgestuurd te maken. Bij een susteem met meerdere veren, heb je overigens meerdere resonantie frequenties.
 
Ik vond toendertijd het Notch filter dusdanig effectvol dat ik gekozen had om het spanningsgestuurd te maken. Bij een susteem met meerdere veren, heb je overigens meerdere resonantie frequenties
Wat ik ervan begreep had je 2 notchfilters: die VCF, en een vaste in de directe aansturing van de veer. Ik dacht eigenlijk dat die VCF meer was om effecten te bewerkstelligen dan als correctie. Dat er inderdaad meerdere res-frequ. zijn had ik ook al bedacht, mijn tank heeft 2 veren, dus het zouden er tenminste twee moeten zijn, dus zou er eigenlijk nog een notch bij moeten, maar ik redeneer dat er een het sterkste zal zijn (de laagste lijkt me?) en dat die vooral het karakter bepaalt, veel meer dan de ander - die van de veer met laagste spanning/kleinste massa zou ik zeggen-. (lijkt mij dat alle andere harmonischen zijn van de grond-frequ per veer, dus dat die met een notch op de grondtoon zeg maar voldoende onderdrukt worden, althans, er zal dan wel uiteindelijk in volgorde van sterkte steeds weer een andere opduiken, maar dat ligt dan flink onder het niveau van de eerste, en je moet ergens de streep trekken ;-) ).
Of gebruikte je die VCF in hoofdzaak om de 2e sterkste res.f. te onderdrukken zonder verder veel te doen met de sturing ervan?
Kreeg je met maar één notch wel al een heel redelijk neutraal klinkende galm, vergeleken met zonder? OF was het verschil met een tweede erbij toch wel heel groot?
Ik overweeg ook nog twee extra jacks toe te voegen (als ik nog plaats op de frontplaat kan vinden) als een insert in het stuur-kanaal achter de hipass, zodat ik er nog van alles extra tussen kan patchen. ZOu ik natuurlijk ook een stereo-plug voor kunnen gebruiken bedenk ik nu, geen slecht idee misschien die optie in meer modules te gaan toepassen en een aantal stereo-plug patchkabels met twee mono's (of een lange mono en een korte female mono) er aan te maken! Je hebt natuurlijk ook van die mooie stereo naar 2 mono adapters in één stuk.
 
In het prille begin had ik een passief dubbel-T noth filter, waarbij de 3 weerstanden vervangen waren door instel pots. Met die pots spelende om de juiste onderdrukkingsfrequentie te vinden, bleek al snel dat het ook interessant zou zijn als effect. Toen kwam dus het spanninggestuurde filter met een schakelaar waarmee Peak, Off en Notch is in te stellen.



Als ik specifiek de resonantie van het filter wil onderdrukken, dan zet ik het filter in de Notch stand met de manual CV knop op de juiste stand daarvoor.



Met de externe CV kan met boeiende dynamisch effecten verkrijgen door bijvoorbeeld het ingangssignaal via een envelope follower, gate/trigger en envelope generator en dan dus het filter te sturen.



Uiteindelijk heb ik gekozen voor maar een enkele Notch filter om maar een frequentie te onderdrukken via CV. Een extra vaste om de sterkste resonantie te onderdrukken heb ik niet aangebracht omdat de sterke aanwezigheid van de eigen resonantie ook wel een typisch geluid oplevert dat ik niet kwijt wilde.



Mijn galmveren module is dubbel uitgevoerd met ieder ook nog eens twee veren. Daar nog extra Notch filters toe te voegen vond ik toen iets te ver gaan. Misschien zou ik er nu wel twee in serie zetten met gedeelde CV controle waarbij wel ze ieder de juiste frequentie zouden onderdrukken als de Manual CV pot in een daarvoor bepaalde stand zou staan.



Een Insert (stereo jack voor Send en Return) is een goed idee. Dan je altijd nog de meest gekke capriolen bedenken.
 
Een extra vaste om de sterkste resonantie te onderdrukken heb ik niet aangebracht omdat de sterke aanwezigheid van de eigen resonantie ook wel een typisch geluid oplevert dat ik niet kwijt wilde.
Vandaar dat ik die bij mij dus ook uitschakelbaar heb gemaakt. Heb overigens de module nog steeds niet af, is even op de langere baan geschoven door de nieuwe thermo-nucleaire PC die Pa me voor SinterKerst-nieuwjaar heeft gefinancierd waarmee ik nu in een megasteile leercurve fulltime studeer op het leren omgaan met Reaper en Ubuntu Studio...
 
nu wel twee in serie zetten met gedeelde CV controle waarbij wel ze ieder de juiste frequentie zouden onderdrukken als de Manual CV pot in een daarvoor bepaalde stand zou staan.
Ik zou dat anders doen: op de een of andere manier normaliseren bv dat als je geen cv inplugt die spanning erheen gaat (zou ook zo gauw niet weten hoe, maar heb er ook nog niet over nagedacht, misschien wel heel simpel, of juist belachelijk ingewikkeld), of dat je de pot uitschakelt en dat ze dan de juiste spanning daarvoor krijgen, simpeler en ja, dat is het: gewoon een wisselschakelaar tussen pot en instelpot.
 
Tjee, kun je in deze nieuwe forum-zachtwaar niet meer je post nog een tijdje na het posten editen? Of zie ik iets over het hoofd? Naja, dan maar even zo dus:bestaan er eigenlijk jack-sockets met ipv de bekende switchfunctie een double throw functie, dus dat je door in te pluggen kunt omschakelen tussen 2 dingen ipv alleen de tip-connector aan of uit naar het andere lipje?
 
Back
Top