Led in vactrol beschermen tegen te hoog voltage, zener?

Astrogator

Analoge Levensvorm
Lid sinds
4 juni 2019
Berichten
325
Locatie
Amsterdam
Ik ben wat aan het rommelen met heel simpele Low Pass Gates en VCF's met vactrols. (zelfgemaakt, beetje krimpkous, LED en LDR). Gaat allemaal fantastisch, met vallen en opstaan al wat erg mooie resultaten.
Probleem: ik wil voorkomen dat er bij al die verschillende stuursignalen en wat ik daar mee uitvreet een te hoge spanning over de LED komt te staan, zonder alles daaronder te beinvloeden. Heb wat zeners van 3.6 V in huis gehaald (werk met witte LEDs), maar de simpelste oplossing, een zener omgekeerd parallel aan de LED geeft natuurlijk min of meer een kortsluiting boven de 3.6, en heb daar al een weerstand mee laten vlammen bij tests. Nou heb ik wel eens een schakeling gezien met een zener in de terugkoppeling van een opamp oid, en aangezien ik de LEDs aanstuur met een opamp, lijkt me dat de mooiste oplossing. IK wil het zo simpel mogelijk houden. Kan echter helemaal niks vinden met m'n gegoogle dat ook maar iets lijkt op de simpele oplossing die ik zou willen, en ik voel er niks voor een paar opamps te roosteren met experimenten ;-)
Iemand ideeën?
 
Misschien heb je 'ns een schema gezien van iets dat te maken heeft met de Buchla 292 LPG? In dat geval is de zener om de stroom door de vactrol lineair te laten lopen met de CV-input. Uitleg hier in een draadje op MW, door Tim Stinchcombe. Schema is daar wat onduidelijk, hier een andere.
 
NEe, althans, ja, waar schijn;lijk heb ik dat schema ook gezien, herinner me iets met een zener alleen die leek er dus niet te zitten voor het doel dat ik nastreef, namelijk voorkomen dat LED doorbrandt als er te veel spanning/stroom op komt, zonder me zorgen te hoeven maken over of k een knop te ver open draai. Want ik wil die LED zo er mogelijk uitsturen, om een zo groot mogelijk bereik te hebben, en het is maar een bereik van volt of 1-2 waar dat ding brandt. Vooral bi dat filter is het van belang, omdat ik daar natuurlijk een flink eind op en neer ga, met keyboard spanning enzo, al verklein en verschuif ik de stuurspanning al voor simpel LFO en enevelope gebruik, wat wel te overzien is, wil ik er toch ook een knop voor frequentie en keyboardspanning op aan sluiten, dar wordt het bereik zo groot en onoverzichtelijk dat ik iets van begrenzing wil.
 
Hier een schema met de LED in de tegekoppellus van een OpAmp. Het voordeel ervan kan zijn dat de LED lineair in stroom wordt gestuurd. Dus heb je geen last van de drempelspanning van de LED. De maximale stroom door de LED wordt bepaald door de maximale uitgangsspanning van de OpAmp minus de drempelspanning van de LED in combinatie met de waarde van de R. Bijvoorbeeld: 13v3-1v3=12V Bij R = 2K2--> 12/2,2=5,45 mA. Als je uitgaat van een maxiamle stuurspanning van 5V en je wilt daarbij 5 mA, dan maak je de weerstand 1K. De maxiale stroom zal dan 12/1=12 mA zijn. De Led gaat dus niet kapot. Dan heb je eigenlijk niet de zener meer nodig. De gewone diode zit antiparallel aan de LED en voorkomt dat bij een negatieve spanning de OpAmp in saturatie gaat. De LED's van tegenwoordig (zeker de witte) zijn dusdanig high effiency dat je waarschijnlijk met een stroom van 1 mA al uitkomt met een normale LDR. Ze zou wellicht ook andere kleuren kunnen proberen in relatie tot de LDR response op bepaalde kleuren licht.
 

Attachments

  • LED met opamp.jpg
    LED met opamp.jpg
    33,5 KB · Bekeken: 140
Fantastisch! Dat is ongeveer het schema dat ik ooit eens gezien had en maar niet kon vinden. Had ook al zitten denken aan die mogelijkheid, half uit m'n geheugen half uit deductie van mogelijkheid, maar de details, zoals die weerstand naar aarde die de stroom bepaalt had ik niet bedacht, en daar zit nu juist de truc natuurlijk. Heel fijn, dank. De LED in de terugkoppeling had ik al helemaal niet bedacht, ik geloof dat dat ook niet was in het schema dat ik 's gezien had, maar kan me vergissen. DIt is in ieder geval een stuk eleganter dan aan de uitgang. Mooiste is dat hier ook de zener in voltage wordt begrensd, want die had ik ook al bijna geroosterd...
 
Prima oplossing. Zat nog te denken aan iets met discrete componenten, maar dit is precies waar je om vroeg. :)
 
PS ik denk trouwens dat hier bij de gewone diode een 1n4148 bedoeld wordt, want de 1n4108 is een zenerdiode, even iets verwisseld lijkt me.
Iets anders: ik wil in een geval eigenlijk twee LEDS in serie (2 vactrols, voor een steiner filter), zodat de opamp niet meer dan 20 mA hoeeft te geven (is al aan de grens voor een 741m kortsluitspanning is 25 mA), maar heb alleen 3.6 zeners. Kan ik dan gewoon per led er zo'n zener parallel aan zetten, ja toch?
 
Prima oplossing. Zat nog te denken aan iets met discrete componenten, maar dit is precies waar je om vroeg. :)

Het is inderdaad buitengewoon elegant, en exac wat ik zocht. Toch ben ik ook benieuwd naar je discrete oplossing. Vind het leuk in verschillende modules verschillende oplossingen te proberen, altijd mooi de kennis en ervaring te verbreden.
 
Ik twijfel of zo'n discrete oplossing net zo goed werkt als deze met een opamp. Toch heb ik 'ns zoiets gezien, maar kan me niet mee herinneren hoe dat werkte. Misschien stond het ooit in een Halfgeleidergids, zou kunnen.
 
Jammer... Maar ja, dit is zo perfect dat er eigenlijk geen enkele reden is om nog iets anders te gaan proberen...
Ik vraag me toch af, hoe werd dat opgelost in de oude Buchla's en andere synths (ms20!) die met vactrols werkten? In de schema's die ik tot nu toe heb gezien zag ik niks dat een dergelijke functie heeft, maar kan zijn omdat ik daar toen niet echt op bedacht was.
Hier is de basis van de Steiner waar ik nu mee bezig ben, heb de LDR's natuurlijk verandert in zelfgemaakte vactrols, en er een schakeling aan toegevoegd om de stuurspanning te bewerken, bias, verzwakking en nog zo wat.
Dit filter klinkt trouwens WAANZINNIG! Heel anders dan de filters die ik al ken. Heb er wel eerst flink mee moeten stoeien om het een beetje in bedwang te krijgen, erg vreemd en onvoorspelbaar geval, heerlijk...

Daarnaast heb ik een tijdje geleden een oer-LPG gemaakt: vactrol met omschakelbare condensator erachter, een verschuivende Lo-pass dus (6 verschillende parallel via een dipswitch, kan dus combineren voor een wijd bereik van waardes), waar ik bij nader inzien toch maar een in- en uitgangsbuffer aan toegevoegd heb. Nog niet helemaal uit in hoeverre dat laatste nou echt een vooruitgang was, maakte het gedrag anders.
 

Attachments

  • light-controlled-filter-modified-steiner-filter.png
    light-controlled-filter-modified-steiner-filter.png
    34,3 KB · Bekeken: 134
Laatst gewijzigd:
Hier is de basis van de Steiner waar ik nu mee bezig ben, heb de LDR's natuurlijk verandert in zelfgemaakte vactrols, en er een schakeling aan toegevoegd om de stuurspanning te bewerken, bias, verzwakking en nog zo wat. Dit filter klinkt trouwens WAANZINNIG! Heel anders dan de filters die ik al ken. Heb er wel eerst flink mee moeten stoeien om het een beetje in bedwang te krijgen, erg vreemd en onvoorspelbaar geval, heerlijk...

Leuk bezig! :okdan: Als je de mogelijkheid hebt om iets op te nemen, dat willen we wel 'ns horen. :)
 
Zal ik doen :-) . Heel bijzonder is de acoustische klank op de een of andee maniet, zou het door de vactrols komen? Ik heb wat video's van Steiners gezien (gehoord!), en als ik me niet vergis waren het degenen met vactrols die die kwwaliteit hadden. Hetheeft bij middelmatig Q-settings iets metaligs, heel anders dan de Q van een Moog of 12dB. Ook wonderlijk is trouwens dat de hi-pass veel minder steil lijkt (?) dan de lo-pass; nu heb ik vanmiddag ergens gelezen dat om een of andere reden dit filter in de hipass maar 6dB is (lo=12dB). Vraag me af wat de bandpass dan is... 9dB ?!? kan niet toch, of wel? Dat is wat me trouwens ook al opvalt bij m'n Model-D (Behringer MiniMoog kloon), daar lijkt ook de hipass veel minder strak dan de lo-pass. De oorspronkelijke MIniMoog had ook geen hipass (oof een later model wel?). Misschien dat het net zo'n 'tap' is als bij dit filter en dus ook minder steil?
Hoe meer je ontdekt in deze materie, hoe meer vragen het oproept, het is verslavend... Nu eerst maar eens dit iltertje af maken. Was in eerste instantie bedoelt als een heel simpel quick&dirty moduletje met een in en uitgang en mod-ingang, 2 pots, maar ziet er toch al weer naar uit dat het een full-feature wordt. Wat ik met testen heb gehoord zo eventjes en een paar video's van vergelijkbaars maakt dat onvermijdelijk, ik zei het al verslavend.
 
Je zou het filter kunnen "doorfluiten" om te kijken wat het doet. Ik weet niet welke mogelijkheden je hebt om zoiets te meten, maar het kan simpel. Een manier is om bv. een mp3-speler of tablet oid. te gebruiken als signaalbron die sinus-signaaltjes afspeelt, en de output van het filter op te nemen met de computer. Met een programma als Audacity kun je sinussen maken en kijken hoe de output eruit ziet.

Het klinkt interessant waar je mee bezig bent, een filter dat doet denken aan akoestische klanken kan erg bruikbaar zijn. Zou dat graag 'ns willen horen. :)

Analoog is in elk geval nog lang niet dood, dat blijkt maar weer! :okdan:
 
Misschien moet ik een apart draadje maken voor dit filter om de topic hier puur op de LED-bescherming te houden?
 
Ben er al mee bezig ;-) Heb er al weer een leuk gevechtje mee achter de rug gisteravond laat en nu net...
 
Hier een schema met de LED in de tegekoppellus van een OpAmp
Kijk MarcMarc: heb ondertussen een schema van D. Buchla opgesnort, en hij gebruikt een vergelijkbare schakeling voor de aansturing; alleen de zener is op een iets andere manier geimplementeerd. Overweeg sterk (eufemisme...) om deze gate te gaan bouwen, ongelooflijk simpel eigenlijk, zonder al extra die sum-schakelingen. Zal alleen een toertje kunnen worden misschien om het met de zelfgebouwde vactrols goed te laten werken, al kan volgens het nooit echt veel schelen. Niet zoveel als bij een echt filter tenminste.
PS: Ik heb de schakeling ondertussen (voor ik dit vond) aan de schakeling toegevoegd en het werkt prima voor zover ik dat kan overzien nu. Heb inderdaad de zener maar weggelaten. Geprobeerd te meten verband tussen stroom en spanning, maar de spanningsmeter over de vactrols beinvloed de schakeling zodanig dat het geen echt zinnige data bracht, behalve dat de stroom door de LED's inderdaad sterk begrensd wordt. FIjn! Zie ook het nieuwe topic https://www.synthforum.nl/forum/syn...onderhoud/3745110-steiner-filter-met-vactrols
 

Attachments

  • f9M8FAX.jpg
    f9M8FAX.jpg
    76,5 KB · Bekeken: 119
Laatst gewijzigd:
@Astrogator: Bij die oer-LPG dien je die twee diodes aan de ingang parallel aan R7 te zetten als deze bedoeld zijn om het signaal aan de ingang te begrenzen. Zoals ze nu staan krijg je een trimbre kleuring in het geval van oversturing afhankelijk van de waarde van de eerste LDR. Kan ook leuk zijn natuurlijk.

Verder: Het gebruik van de LED in de tegenkoppeling van de OpAmp zorgt voor een andere stroomkarakteristiek dan wanneer de LED normaal op de uitgang vande OpAmp wordt aangesloten. Dit heeft dus een grote invloed op het sweep van het filter.
 
Het gebruik van de LED in de tegenkoppeling van de OpAmp zorgt voor een andere stroomkarakteristiek dan wanneer de LED normaal op de uitgang vande OpAmp wordt aangesloten. Dit heeft dus een grote invloed op het sweep van het filter.
Aha, ik had al zoiets bemerkt, het was in eerste instantie een rampzalig effect waardoor ik helemaal niks meer ermee kon, maar ondertussen heb ik de boel weer onder controle na wat aanpassingen, en het is nu geloof ik toch wel echt een verbetering, ik heb goede controle nu, en hoef me vooral niet meer druk over de LED te maken. M'n experimenteerdrift is net even te laag om het nog een keer zonder te gaan proberen voor de verschillen enzo, wat dan uiteindelijk beter zou zijn (kan altijd nog!): dit werkt nu, en het werkt goed (op nog wat kleine complicaties na dus).
Bij die oer-LPG dien je die twee diodes aan de ingang parallel aan R7 te zetten als deze bedoeld zijn om het signaal aan de ingang te begrenzen. Zoals ze nu staan krijg je een trimbre kleuring in het geval van oversturing afhankelijk van de waarde van de eerste LDR. Kan ook leuk zijn natuurlijk.
Je bedoelt toch deze Steiner, niet de Buchla? Of zou je dat in zekere zin een LPG noemen (vanwege de vactrols?)? Ik kan het eens proberen of dat een betere respons geeft, die diodes vóór de eerste LDR, misschien dat dat de plotselinge oncontroleerbare resonantie vermindert, maar ik neem aan dat de ontwerper dat al geprobeerd heeft en dit uiteindelijk beter werkte. Of niet natuurlijk... Voordeel hier is natuurlijk dat ze minder snel oversturen, pas als het nodig wordt (als dat het doel is) lijkt me, zodra er teveel signaal doorkomt ipv al dire ct als het wordt aangeboden. Vooralsnog heb ik geen rottige effecten ervan gevonden, ze gaan zelden boem, op die run-away resonanties na dan, en dan klinkt het acceptabel. Ben benieuwd hoe dat is naar jouw suggestie; eens kijken of ik dat eenvoudig even om kan leiden op de stripboard, zonder de hele boel overhoop te halen, anders laat ik het even en bewaar de suggestie voor later en in de kennisbak voor zulks. Interessante suggestie in ieder geval, het geeft me weer een stukje meer inzicht in de hele werking van de schakeling en de details daarin.
 
heb ondertussen een schema van D. Buchla opgesnort
Correctie trouwens, het is naar zijn ontwerp, niet letterlijk het zijne (in hoeverre het afwijkt weet ik niet, of zou het alleen vertaald zijn naar moderne onderdelen, enig idee?). Hier is rev 3.0 ervan trouwens:
 

Attachments

  • djb-lopass_gate_schematic_mods.jpg
    djb-lopass_gate_schematic_mods.jpg
    63,6 KB · Bekeken: 134
Back
Top